مطالب (132)
با توجه به کشفیات باستان شناسی در شوش ، ریتون سفالین در ایران از قدمت زیادی برخوردار می باشد. (حداقل ۴۰۰۰سال ق.م) واوج آن در عصر هخامنشی است. از آنجا که هنر عصر هخامنشی ، هنر تجملی و درباری است ، ریتون های هخامنشی ما را از کیفیت هنر درباری و در واقع گرایش به تجمل پرستی آ گاه می سازد. « همان گونه که تنه قدرتمند حیوانات واقعی و تخیلی، سنگینی سقف کاخهای تخت جمشید را به دوش می کشند این بار همان حیوانات با همان ویژگی جامی را بر دوش دارند که جهت استفاده پادشاهان هخامنشی ساخته شده اند. به طوریقین ، هنرمندان در خلق این جامهای زرین وسیمین ، به ویژه آنهایی که به طور عمودی بر نیم تنه حیوانات واقعی و تخیلی اتصال یافته اند از سر ستونهای تخت جمشید الهام گرفته و حتی شیارهای عمودی سطوح بیرونی جام ها به احتمال با اقتباس از شیارهای قاشقی بدنه ستون ها چکش کاری گردیده اند».
در ساخت مجموعه تخت جمشید هنرمندانی از سایر امپراتوری ها حضورداشتند. هنر ریتون سازی نیز تحت تاثیر هنرمندان اشور، بابل،یونان، مادها، مانا و اورارتو قرارگرفت. هنرمندان هخامنشی با ابتکار و خلاقیت این هنررابه حدی رساندندکه از نظر تزئین بدنه ، زیبای وجامی که به طور عمودی روی گرده ی حیوان قرارداده می شد ، درمقایسه با نمونه های پیش از خودکاملتر و بهتر بودند.
بنابه نوشته کتاب « هنر فلز کاری در ایران » جام های زرین وسیمین این عصربه چهارگروه تقسیم می شوند:
۱) جام هایی که به شکل سرجانوران ، معروف به جام های شاخدار
۲) جامهایی مزین به دسته ای ازتنه ی کشیده جانوران
۳) جام های ساده و بدون دسته
۴) جامهای لب تخت
در واقع نقش جانوران بروی ظروف که تحت تاثیر عقاید جادویی-مذهبی هنر اساطیری نسل های پیش به وجود آمده درعهد هخامنشیان به تشویق شاهان وبزرگان به مرتبه کمال وجمال رسیده بود. در کتاب «ماد،هخامنشی،اشکانی،ساسانی » درمورد یکی از زیباترین نمونه این ریتون ها که با ضرب چکش ازطلای خالص درعهد خشایارشا ساخته ودرهمدان کشف شده است چنین آمده است که: «درمیان ریتون های هخامنشی از ویژگی و زیبایی خاصی برخوردار می باشد. امروزه این شاهکار بسیار ارزنده را در موزه ملی « ایران باستان» درمعرض نمایش قرار داده اند . این ریتون طلایی که مشتمل بر مجسمه شیر بالدار ومتصل به جامی بلند است ، بدنه آن مزین به خطوط شیاردار افقی برجسته بوده، اطراف لبه بالای آن نقش گلهای معمول در نقوش هخامنشی به نام گل های نیلوفر آبی و نقش زنجیره ای می باشد. بال های شیر تا محاذات گوش های آن بالا آمده ، چگونگی صورت، گردن، دهان، دندان، چشم، بینی و پنجه های جلو انداخته شیر با نقوش برجسته متعدد تخت جمشید از نزدیک قابل مقایسه می باشد. بلندی این ریتون ۲۳ سانتیمتر، طول آن در جهت سر ودم
بدنه آن ۸ سانتیمتر، قطر دهانه بالای ریتون ۱۲ سانتیمتر، و وزن آن ۱۸۷۵ گرم است.
اغلب ریتونهای کشف شده که میتوان با تقریب خوبی آنها را به مادها نسبت داد، از نوع ریتونهای گروه سوم هستند. در میان این ریتونها، ریتون سفالی یافت شده در کلاردشت، اهمیت خاصی دارد. در این ریتون بخش ساغر از بدنه مجسمه جدا نبوده و مجسمه توخالی ساغر را نیز تشکیل میدهد و اثری بسیار جالب بوجود اورده است.
ورودی مخفی هرم عظیم “خوفو” در مصر. یکی از عجایب جهان باستان میباشد. این راه ورودی نیز در پشت سنگ ها مخفی بوده و طی کاوش های باستان شناسی کشف شده است.
اولین سکه تاریخ، هفت قرن قبل از میلاد توسط لیدی ها ساخته شد،آنها قومی ثروتمند بودند که در آسیای صغیر می زیستند.سکه های اولیه از جنس الکتروم (آلیاژ طلا و نقره) ساخته می شدند.
اولین سکه تاریخ، هفت قرن قبل از میلاد توسط لیدی ها ساخته شد،آنها قومی ثروتمند بودند که در آسیای صغیر می زیستند.سکه های اولیه از جنس الکتروم (آلیاژ طلا و نقره) ساخته می شدند.
همانطور که می دانید همه آثار دارای اشاراتی برای رسیدن به دفینه هستند که درک صحیح نوع اشاره بسیار مهم بوده و نیازمند تجربه و آگاهی بالایی ست، به این صورت که اشتباه در تشخیص نوع اشاره ای که نماد به ما می کند سبب گمراهی محض و دور شدن از رسیدن به دفینه میشود. در شناخت زبان اشاره آثار کاربردی ترین وسیله منطق انسان است.
آثار و نمادها عموما در ۴ دسته تقسیم بندی می شوند از نظر اشاره برای رسیدن به هدف عبارتند از:
۱-اشاره های توجیهی :
اشاره های توجیهی اشاره هایی هستند که خود علت معلولی دیگر میباشند یعنی برای رسیدن به هدف اصلی این اثار علتی بر دلالت برای رسیدن به معلول به حساب می آیند و معمولا بعنوان اثر اول استفاده شده و طول مسافت اثر تا هدف اصلی را بیان می کنند(هدف می تواند اثر یا نماد دیگری باشد)، این گونه اشاره ها عبارتند از : پای انسان , پای حیوانات , مار , عقرب ,جوغن به همراه شیار , مارمولک و شتر..
۲-اشاره های تکمیلی:
اشاره های تکمیلی اشاره هایی از نوع معلول هستند یعنی این دسته از نمادها وابسته به علت یا نمادهای دیگری می باشند که بدون آنها معنی پیدا نمی کنند به این صورت که بعد از طی جهت اشاره نمادهای توجیهی به این دسته آثار میرسید که عبارتند از : شیار , کانال ,میخ , خرگوش و تمامی حیواناتی که قابلیت شکار شدن دارند , گوش انسان ,صلیب و عقرب و.. دوستان توجه داشته باشند اشاره های تکمیلی تنها اشاره های توجیهی را کامل میکنند و خود به منزله دفینه به حساب نمی آیند.
۳-اشاره های تثبیتی :
این دسته از اشاره ها نیار به علت و معلول ندارند و به تنهایی نشانه رسیدن به دفینه هستند و معمولا دفینه بیشتر از ۵ متر مربع با آنها فاصله ندارد، این دسته آثار معمولا در نواحی کوهستانی و صخره ای بروی صخره ها دیده می شوند و هدف معمولا دریکی از دو طرف یا روبرو درون صخره دیگر و یا در زیر آن بصورت اتاقک پنهان شده است که عبارتند از زن حامله ,مرغ و تخم مرغ هایش , جوغن های مربع و مستطیل , مار بدون چشم , شتر نشسته بصورت حکاکی , پا به همراه انگشتان و..
۴-اشاره های انحرافی :
این دسته از اشاره ها معروف به اشاره های انحرافی هستند که گاه شما را به مسیر اشتباه و گاه شما رو به مکان اشتباه راهنمایی میکنند . هنوز نظریه جدی و منطقی برای تشخیص این دسته از آثار وجود ندارد ولی معمولا در مکان هایی که نماد لاک پشت ,پرستو, موش ,کمان دیده می شود احتمال وجود اشارات انحرافی به بیشترین حد خود می رسد. دوستان دقت کنند برای رسیدن به دفینه اشارات و نمادها معمولا به دو دسته عمده غیر یهودی(ایرانی ها، مسیحیان و…) و یهودی در ایران تقسیم می شوند. تشخیص وابسته بودن اثر به این دو دسته احتمال خطا رو به کم ترین حد می رساند به این صورت که غیر یهودیان در جهت جنوب غرب و شمال غرب دفینه را پنهان می کردند و یهودیان در جهت شمال شرق و جنوب شرق ,بطور مثال دفینه خرگوش که مربوط به اثار یهودیان است اگر شما را به سمت جنوب غرب هدایت می کند جزء دسته اشارات انحرافی ست.
نکته آخر اینکه در رسیدن به دفینه ابتدا باید درست و منطقی اثر و نماد موجود و هدف ازگذاشتن این نماد را به خوبی درک کرد بعد عمل درست را انجام داد.
باتشکرواحترام-مهندس کرمی